Protetyka stomatologiczna wyróżnia dwa podstawowe rodzaje uzupełnień, mamy więc do czynienia zarówno z uzupełnieniami stałymi, jak i ruchomymi. Tym, co je różni, jest przede wszystkim sposób, w jaki oba typy utrzymują się w jamie ustnej. Pierwsze zakłada się na stałe, drugi ich typ można jednak usunąć.
Przegląd uzupełnień stałych
Gdy zęby są leczone kanałowo, zwykle wykorzystuje się wkłady koronowo-korzeniowe. Część korzeniowa wkładu trafia do przestrzeni, która znajduje się w odpowiednio oczyszczonym korzeniu, część koronna zaś ma za zadanie odbudowanie zrębu zęba. Zastosowanie takiego wkładu sprawia, że możliwe staje się odbudowanie zęba, który został bardzo poważnie uszkodzony. Zwykle dzieli się je na standardowe i indywidualne. Te pierwsze mają typowe rozmiary i kształty, są więc przygotowywane przez producentów. Druga grupa jest wykonywana na indywidualne zamówienie i dopasowana do potrzeb pacjenta.
Innym często spotykanym uzupełnieniem stałym jest korona wykorzystywana wtedy, gdy pojawia się konieczność odbudowy mocno zniszczonego zęba. Nie ma przy tym znaczenia to, czy do zniszczeń doprowadziła próchnica, czy też uraz, ważne jest jednak to, że ząb musi wystawać ponad dziąsło na przynajmniej 2 milimetry. Korona protetyczna musi objąć przynajmniej część zęba, aby na nim się trzymać, nie bez znaczenia jest zaś i to, że jej obrzeża muszą się znajdować powyżej poziomu dziąsła, aby i te połączenie mogło być starannie oczyszczone. Korony wykonuje się ze stopów metali szlachetnych i nieszlachetnych, materiału kompozytowego oraz z porcelany.
Jeśli mamy do czynienia z pełnym brakiem zęba, rozwiązaniem mogą być mosty. Są one trzema połączonymi koronami protetycznymi, w których środkowa nie ma podparcia, bo zastępuje usunięty już ząb. Nazwa nie jest tu przypadkowa, most zębowy przypomina bowiem ten, który łączy dwa brzegi rzeki.
Innym ciekawym rozwiązaniem są licówki – cienkie uzupełnienie protetyczne, które znajduje się na wargowej powierzchni zęba, którego zadanie polega tak na poprawie jego kształtu, jak i koloru. Można je wykonywać z mniej lub bardziej kryjących materiałów, w zależności od tego, jaki kolor ma właściwy ząb. Ich zaletą jest przede wszystkim to, że nie osłabiają struktury zęba. Nie u każdego można je jednak stosować, a przeciwwskazaniem jest zarówno silne zniszczenie zęba, jak i obecność plomb oraz zastosowanie leczenia kanałowego.
Ostatnim przykładem uzupełnień stałych są te, które zostały oparte na implantach. To zresztą ten sposób odbudowy zęba, który w największym stopniu przypomina jego naturalny wygląd. Niestety, choć jest to rozwiązanie skuteczne, wiele osób rezygnuje z jego wykorzystania ze względu na wysoki koszt.
Przegląd uzupełnień ruchomych
Protezy akrylowe są w większości wykonane z akrylu i opierają się w większości lub w całości na błonie śluzowej. Ich stosowanie zmniejsza wydolność żuchwy, co za tym idzie każdy kęs musi być zdecydowanie dłużej gryziony. Protezy tego typu mają też skłonność do przemieszczania się w jamie ustnej oraz do podnoszenia się już w trakcie gryzienia.
Protezy szkieletowe w większości składają się z metalu, są więc bardziej filigranowe. Ich mniejsze wymiary przyczyniają się też do tego, że są lepiej tolerowane przez pacjentów. Metalowa konstrukcja pozwala też na wykonanie podparć, a więc podpórek na zębach sprawiających, że proteza może opierać się głównie na zębach, a nie na śluzówce.
Protezy overdenture opierają się w pewnej części na implantach i korzeniach zębów. Pozwala to na przeniesienie na zęby części obciążeń, co zwalnia z tego obowiązku śluzówkę.